Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Στο δωμάτιό μου, στην εξοχή, έχω το πορτραίτο της προγόνου μου στα νιάτα της. Δείχνει μια συγκλονιστική καλλονή να ποζάρει μπροστά στο ζωγράφο, μάλιστα μακιγιαρισμένη. Εξαιρετικά μελαχρινή, εντελώς αντίθετα από την ιδέα που έχουμε εμείς για τις βόρειες καλλονές. Τα μαλλιά της, κατάμαυρα σαν μελάνι, είναι δεμένα πίσω με αγκράφες με ρουμπίνια, ενώ το μέτωπο της, εντελώς λείο καιακάλυπτο, δεν έχει τίποτε το σεμνό. Μεγάλες και ακατάστατες τρέσες πέφτουνε πάνω στο στήθος της. Φορά την ίδια ρόμπα από χρυσό μπροκάρ καλυμμένο με πολύτιμα πετράδια και τον κόκκινο βελούδινο μανδύα με γούνα ζιμπελίνας που φορούσε οταν την βρήκανε μέσα στο φέρετρο. Παραδέχομαι πως αυτή η καλλονή με το σκληρό χαμόγελο δεν μού αρέσει, μάλιστα μετά την εκταφή το πορτραίτο μου φέρνει λίγο φόβο, το βράδυ, όταν με κοιτάζει με τα λαμπερά της μάτια. Μοιάζει σαν να μού λέει, «Με τι χαζομάρες, καημενούλα μου, εκφυλισμένο έκτρωμα της περήφανής μου ράτσας, ταλαιπωρείς το φτωχό σου μυαλουδάκι; Τι είναι αυτή η χίμαιρα της ισότητας που γεμίζει τα όνειρά σου; Ο έρωτας δεν είναι αυτό που πιστεύεις. Οι άντρες δεν θα γίνουνε ποτέ αυτό που ελπίζεις. Δεν φτιάχτηκαν για τίποτ’ άλλο παρά για να τους κοροϊδεύουν οι βασιλιάδες, οι γυναίκες και οι ίδιοι τους οι εαυτοί». Η πιο ζωντανή και μάλιστα η πιο θρησκευτική απ’ όλες τις προόδους του ανθρώπινου πνεύματος είναι, για να μιλήσω τη γλώσσα της δικής μου εποχής, η έννοια της αλληλεγγύης. Οι άνθρωποι όλων των εποχών την αισθάνονταν, είτε απόένστικτο είτε χάρη στην πνευματική τους διαύγεια […] Υπάρχει όμως κι ένα άλλοείδος προσωπικής δουλειάς, που τήν κάνουμε πιο σπάνια, και η οποία κατά τη γνώμη μου έχει εξίσου μεγάλη χρησιμότητα. Είναι το ν’ αφηγηθείς την εσωτερικήσου ζωή, τη ζωή της ψυχής, με άλλα λόγια την ιστορία του πνεύματος και της καρδιάς σου, με σκοπό την αδελφική διδαχή.

George Sand